MEDEWERKERS JUMBO ONLINE ZIJN HET SPUUGZAT

Zes dagen per week moeten werken, roosters die pas een dag tevoren worden bekendgemaakt, toestemming moeten vragen om niét te hoeven overwerken, prestatienormen die almaar worden verhoogd, en dan ook nog eens niet alleen je baan maar ook je huisvesting verliezen als je klaagt. De medewerkers bij Jumbo Online zijn het spuugzat. De hoogste tijd daarom voor een petitie, besloot FNV Handel.

Wat is dat toch, met die perikelen bij Jumbo Online? Of, om preciezer te zijn, bij de Jumbo e-fulfilment centers (efc’s), zoals de vestigingen in Bleiswijk, Raalte en Den Bosch officieel heten? Overigens deze drie locaties gelieve niet te verwarren met de andere Jumbo distributiecentra (dc’s) verspreid over het land, die zich bezig houden met de bevoorrading van de supermarkten. De efc’s zijn er alleen voor de klanten die online hun boodschappen bestellen. “Een bewuste keuze”, noemt de Jumbo-leiding dit onderscheid.

Zo zijn er meer verschillen die misschien niet voor dit verhaal, maar wel voor een goed begrip van belang kunnen zijn om te weten. Het personeel werkzaam bij de dc’s heeft een eigen zogenoemde arbeidsvoorwaardenregeling, die de directie afspreekt met de ondernemingsraad. Dit laatste overigens tot grote ontevredenheid van FNV Handel, die vindt dat onafhankelijke partijen zoals vakbonden over arbeidsvoorwaarden moeten onderhandelen, en niet medewerkers zelf.

Het personeel bij de efc’s daarentegen valt onder de cao Supermarkten, waar de bond wél aan tafel zit (zie ook het artikel over de supermarkt-cao elders in dit FNV Handel e-Magazine). Ondanks dat FNV Handel deze laatste cao onlangs niét heeft ondertekend, is dit mogelijk wél een route om straks ook bij de efc’s tot betere afspraken voor het personeel te komen.

Vraag om meer respect

Terug naar de onvrede bij de efc’s van Jumbo. ‘Tja, wat speelt er?’, herhaalt Joyce de Boer de vraag. ‘De medewerkers zijn opstandig geworden. Ze willen als mens behandeld worden. Eigenlijk vragen ze gewoon om meer respect.’

De Boer is kaderlid van FNV Handel en werkzaam op de Jumbo-vestiging in Raalte. Ze wijst er op dat de klachten met name komen van de uitzendkrachten, tegenwoordig vooral arbeidsmigranten veelal uit het oosten van Europa. ‘Ik ben hier zelf trouwens ook als uitzendkracht begonnen’, zegt ze, ‘maar ik heb nu iets meer dan een jaar een vaste aanstelling.’

Ze herkent het dilemma waarin haar collega’s in een uitzendconstructie zich bevinden: ‘Ik heb zelf als uitzendkracht ook wel eens een grote mond gehad en kwam op voor mijn collega’s, maar dat heeft me minimaal een jaar extra gekost voordat ik een vaste aanstelling kreeg. Wie tegenwoordig een grote mond heeft, loopt het risico ontslagen te worden. Als arbeidsmigrant verlies je daarmee tegelijk je huisvesting omdat die wordt verzorgd door het uitzendbureau. Dus als je wordt ontslagen, dan heb je van de ene op de andere dag plotseling helemaal niets meer.’

In de steek gelaten

Bij de drie online-distributiecentra van Jumbo werken ongeveer 2.700 mensen van wie de meesten arbeidsmigranten zijn. ‘Jumbo pretendeert nog altijd een familiebedrijf te zijn’, vertelt FNV-bestuurder Margje van der Woude. ‘Maar voor het personeel voelt het op dit moment verre van dat. Ze voelen zich in de steek gelaten. Mensen moeten tot middernacht overwerken als ze niet presteren. En er hangt een briefje bij de ingang dat waarschuwt: als de norm niet wordt gehaald, dan moet iedereen overwerken.’

‘Wettelijk gezien mag een onderneming geen norm opleggen aan werknemers’, vervolgt de FNV-bestuurder. ‘Jumbo zelf ontkent dan ook dat dit gebeurt en wijst naar de uitzendbureaus die worden ingeschakeld. Maar als je daar aanklopt wijzen die op hun beurt weer naar Jumbo.’

Ook FNV-kaderlid Joyce de Boer kan er ondanks haar aanwezigheid op de werkvloer zelf, niet de vinger op leggen waar het nu precies mis gaat en wie daarvoor verantwoordelijk is. Ze weet echter wel dat met name één uitzendbureau weinig respectvol met de uitzendkrachten omgaat en hen gewoon, zonder overleg, zes dagen per week inroostert. ‘Natuurlijk komt dan niet iedereen opdagen, met als gevolg dat er te weinig mensen op de vloer staan en de anderen keihard moeten werken. Zeker het afgelopen jaar is het te gek voor woorden wat er allemaal gebeurt. Drukte met Kerst snap ik. Maar het is niet de bedoeling dat we dag in dag uit op onze tenen moeten lopen.’

Petitie voor betere werkomstandigheden

De medewerkers in de drie online-vestigingen zijn het dan ook spuugzat en hebben daarom een petitie aan de directie aangeboden. Meer dan 600 mensen hebben hun handtekening gezet onder deze petitie van FNV Handel voor minder werkdruk en betere werkomstandigheden. Voor de overhandiging waren ook de betrokken uitzendbureaus uitgenodigd. Eén was er bij, twee lieten weten kennis te hebben genomen van de problematiek en de vierde heeft niets van zich laten horen.

Volgens De Boer is de werkdruk sinds het aanbieden van de petitie wel verlaagd, ‘maar of dat zo blijft als de storm is gaan liggen, daar hoop ik op. Zelf heb ik overigens mijn collega’s en met name de arbeidsmigranten aangemoedigd de petitie zeker te ondertekenen. Want er moet nu echt iets gebeuren, vind ik. Dat ze niettemin niet allemaal hebben getekend, snap ik ook. Want het is wat ik al zei: wie zich roert, dreigt letterlijk op straat te belanden. Want die verliest zijn baan én het dak boven zijn hoofd.’

FNV-bestuurder Van der Woude verwacht dat de Jumbo-directie nu snel iets aan de werkdruk gaat doen. ‘Zo niet, dan zullen er verdere acties volgen. Distributiecentra zijn erg onzichtbaar voor ons en moeilijk te controleren. Maar de mensen pikken het niet langer. Als het nodig is sluit ik zelfs niet uit dat er gestaakt gaat worden.’